ING perp II en III voor als de rente stijgt.

Variabele rentestructuren van ING (26 augustus 2010)

Al enkele maanden daalt de (lange) rente in snel tempo en worden tegelijkertijd de geluiden sterker dat de wereld een forse toename van de inflatie tegemoet gaat. Technisch bezien is de rente in ieder geval toe aan een opwaartse reactieEen daling van de koersen met 5% of meer maar minder dan 10%. Copyright Vladeracken (zie figuur 1). Gezien de omvang van de recente rentedaling kan dit betekenen dat obligaties met een verhoudingsgewijs lange durationLooptijdmaatstaf voor obligaties/effecten waarbij rekening wordt gehouden met de toekomstige kasstromen. Het getal wordt vooral berekend om daarmede een modified duration van een obligatie te kunnen bepalen. Copyright Vladeracken (lees looptijd) flink in koers kunnen dalen. Maar nu obligaties verkopen levert de vraag op wat er dan voor alternatieven zijn, want spaarrekeningen brengen momenteel maar 2% of minder op.

Variabele rente obligaties

Een (overigens niet risicoloos!) alternatief wordt gevormd door leningen waarvan de coupon periodiek wordt herzien op basis van de 10-jaars rente die door de Nederlandse staat wordt betaald. Als voorbeeld bespreken wij hieronder de Perpetuele rentedragende effecten van ING, de zogenoemde ING perps II en ING perps III welke respectievelijk in 2003 en 2004 zijn uitgegeven door ING. Soortgelijke effecten zijn door meerdere instellingen uitgegeven waaronder Aegon in Nederland.

Figuur 1

Risico

Het risico van deze effecten zit hem in het feit dat de effecten eeuwigdurend en achtergesteld zijn. U komt als belegger in deze effecten bij een faillissement pas aan de beurt als alle andere schuldeisers zijn voldaan. Bovendien kan ING onder bepaalde omstandigheden overgaan tot het opschorten van de rentebetalingen. Opschorten betekent in dit geval uitstel, geen afstel, tenzij uiteraard de maatschappij na het uitstel failliet gaat. Uitstel kan bijvoorbeeld plaatsvinden als toezichthouders vinden dat het risicodragende kapitaal van ING niet hoog genoeg is. De (uitgestelde) coupons moeten eerst betaald worden voordat de maatschappij dividend (contant) aan de aandeelhouders uitkeert.

Voorwaarden voor de renteherziening

Elk kwartaal wordt de rente, die ING op deze effecten moet betalen, herzien. De rente is gelijk aan het gemiddelde effectieve rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken van twee Nederlandse staatsleningen die beiden ongeveer 10 jaar lopen (de ene net iets minder dan 10 jaar en de andere net iets meer dan 10 jaar waardoor het gemiddelde voor 10 jaar kan worden berekend). Bij de ING Perp II wordt deze rente verhoogd met 0,50%, bij de ING Perp III wordt hij verhoogd met 0,10%. Zo betaalde de ING Perp III per 30 juni 2010 € 0,85226 per stuk uit hetgeen neerkomt op een rente van 3,24% op jaarbasis gemeten naar de nominale waarde van € 100 per stuk. Voor 30 september 2010 zal de opbrengst lager zijn want de 10-jaars rente is in Nederland inmiddels gedaald tot 2,6%.

Effectieve rendement

Afgemeten naar de investering die u in de obligatieEen schuldbekentenis aan toonder voor een bepaald bedrag (nominale waarde) met een van tevoren vastgestelde rentevergoeding en met een terugbetalingconditie van de hoofdsom op een van tevoren vastgesteld tijdstip. Copyright Vladeracken moet doen (€ 60,75 per stuk excl. transactiekosten voor de ING perp III) is het verwachte effectieve rendementDe uiteindelijke opbrengst van een belegging. Bij aandelen bestaat het uit het dividend vermeerderd of verminderd met het koers-resultaat. Copyright Vladeracken uitgaande van eeuwigdurendheid bij een 10-jaars rente op Nederlandse staatsleningen van 2,6% momenteel 4,44% (2,6% plus 0,1% over € 100 waarvoor u € 60,75 betaalt = 4,44%).

Koersontwikkeling

In figuur 2 hebben wij de koersontwikkeling van beide obligaties uitgezet vanaf de eerste notering. Tussen 2008 en begin 2009 daalde de koers dramatisch. Men ging er immers vanuit dat ING mogelijk failliet zou gaan en dan zou de kans op terugbetaling wel eens erg klein kunnen zijn. Daarna is de koers van beide effecten hersteld tot een evenwichtsniveau dat ligt tussen € 55 en € 70. De koers heeft vooral gereageerd op de berichtgeving rond ING zelf, niet op de renteontwikkeling.

Figuur 2.

En dat is niet vreemd, want of de rente nu daalt of stijgt, de coupon wordt elke drie maanden aangepast. En u als belegger bent alleen bereid meer te betalen voor een lening met een rente van 5% als de rente gedaald is tot bijvoorbeeld 4%. Maar als u vooraf al weet dat de rente van die lening na verloop van tijd tot 4% zal worden verlaagd, dan wenst een belegger niet meer te betalen voor de lening.

Maar hier zit hem dus ook de positieve kant van het verhaal. Als de rente in de wereld, en dus ook in Nederland, weer stijgt, dan zal de lening niet in waarde dalen want de rentestijging wordt na drie maanden in de obligatieEen schuldbekentenis aan toonder voor een bepaald bedrag (nominale waarde) met een van tevoren vastgestelde rentevergoeding en met een terugbetalingconditie van de hoofdsom op een van tevoren vastgesteld tijdstip. Copyright Vladeracken verrekend door een verhoging van de coupon.

Conclusie

De achterstelling en het risico van ING als bedrijf maken dat het risico van deze effecten hoger is dan dat van een lening van de Nederlandse staat, waarbuj aangetekend moet worden dat ING de laatste stresstest met goed gevolg heeft doorstaan en de kans niet groot is dat de Nederlandsr staat ING failliet zal laten gaan. Maar deze leningen hebben geen renterisico. En dat is nu juist waar wij naar op zoek zijn!

Den Haag, 26 augustus 2010
Gijsbrecht K. van Dommelen
Vladeracken Vermogensbeheer

Disclaimer

De auteur is verantwoordelijk voor het beleggingsbeleid van Vladeracken BV, een vermogensbeheerder met vergunning van de AFM. Vladeracken BV heeft voor sommige cliënten positie in de hier besproken effecten. Dit stuk is geen beleggingsadvies. Wie in de hier besproken effecten belegt of wenst te beleggen doet dat voor eigen rekening en risico. In dit kader wijzen de auteur en Vladeracken BV alle verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit stuk van de hand. De besproken effecten vertegenwoordigen een hoog risico.